کتاب‌شناسی تفصیلی کلام

به همت واحد ثبت منابع مرکز پژوهشی دائرة‌المعارف علوم عقلی اسلامی «کتاب‌شناسی تفصیلی کلام» در دو جلد منتشر شد.

این کتاب که با عنوان کتاب‌شناسی تفصیلی کلام منتشر شده است و در آن به معرفی بیش از 900 کتاب و مقاله از کتابخانه‌های مختلف پرداخته‌ایم، بخشی دیگر از مجموعه کتاب‌شناسی‌های تفصیلی علوم عقلی مرکز است که در آنها بیش از بیست هزار عنوان کتاب و مقاله معرفی شده است.

لازم به ذکر است که كتاب‌شناسی‌های مركز دو دسته‌اند:

ــ دسته اول، کتاب‌شناسی‌هایی هستند كه تنها مشخصات نشر، درجه و موضوعات كلی منابع را در دو یا سه شاخه دربردارند. 

ــ دسته دوم، افزون بر مشخصات نشر، موضوعات تفصیلی و عناوین ریز مطالب كتاب‌ها را به‌صورت درختی معرفی كرده و به صفحه محل درج موضوع در كتاب اصلی ارجاع داده‌اند. این دسته از کتاب‌شناسی‌ها را «کتاب‌شناسی‌های تفصیلی علوم عقلی اسلامی» نامیده‌ایم.

كتاب حاضر یعنی کتاب‌شناسی تفصیلی كلام، از دسته دوم است. پیش از این کتاب‌شناسی تفصیلی منطق و تاریخ منطق، کتاب‌شناسی تفصیلی فلسفه اسلامی و کتاب‌شناسی تفصیلی تاریخ فلسفه اسلامی، کتاب‌شناسی تفصیلی تاریخ عرفان اسلامی، به زیور طبع آراسته شده است.

این كتاب مانند دیگر  کتاب‌شناسی‌های مركز، از دو بخش تشكیل شده‌اند: معرفی منابع و فهرست‌ها.

جلد اول کتاب‌شناسی تفصیلی کلام: معرفی منابع

در این جلد هر اثر با گزینه‌های ذیل معرفی شده است: شهرت و نام پدیدآور، تاریخ ولادت و وفات پدیدآور، شماره منبع، نماد نوع منبع، عنوان منبع، نام مترجم، مصحح، محقق و...، معادل انگلیسی پدیدآوران منابع (در ترجمه‌ها)، محل نشر، نام ناشر، تاریخ نشر، نوبت چاپ، تعداد صفحات، قطع، زبان، شابك (شماره استاندارد بین‌المللی كتاب)، درجه، محل نگهداری، شماره ثبت، نمایه‌ها، محل درج و شماره جلد (در موارد لازم). 

جلد دوم کتاب‌شناسی تفصیلی کلام: فهرست‌ها

جلد دوم به فهرست‌های گوناگونی اختصاص یافته است كه زمینه جست‌وجو را در بخش اول كتاب فراهم می‌كند. در این جلد، فهرست پدیدآوران، منابع فارسی، منابع عربی، اشخاص، معصومین (علیهم‌السلام)، گرایش‌ها و موضوعات آمده است:

1) فهرست پدیدآوران

این فهرست دربردارنده نام کسانی است که آثار آنها در این کتاب‌شناسی معرفی شده است. از مزایای فهرست حاضر این است که نقش‌های مختلف پدیدآوران، اعم از مؤلف، مترجم، محقق، مصحح، تعلیقه‌نویس و... جدا از یکدیگر ذکر شده‌اند. در این فهرست اسامی 959 پدیدآور با نقش‌های متمایز همراه با شماره منابع مربوط، آمده است.

2) فهرست منابع فارسی و عربی

در این بخش، فهرست 246 منبع فارسی و 669 منبع عربی آمده که در جلد اول این اثر معرفی شده است.

3) فهرست اشخاص

در این فهرست، نام اشخاصی ذکر شده که درباره آنها در منابع کتاب‌شناسی‌ شده، بحث شده است. مباحث مربوط به این اشخاص ذیل سه عنوان «آثار»، «آراء» و «شرح‌ حال» دسته‌بندی و همراه با نشانی محل معرفی آنها در جلد اول این اثر، آمده است. گفتنی است با توجه به تعدد نام مشهور برخی از اشخاص، این نام‌ها به نام مشهورتر ارجاع شده‌اند تا دستیابی به نمایه موردنظر آسان شود. این فهرست دربردارنده اسامی 225 نفر به همراه 1207 نمایه مرتبط است.

4) فهرست معصومین (علیهم‌السلام)

در این فهرست، نام معصومینی که درباره آنها در منابع کتاب‌شناسی شده، بحث شده است همراه با نشانی محل معرفی آنها در جلد اول این اثر، آمده است.

5) فهرست گرایش‌ها

مراد از گرایش‌ها، مکاتب، فِرق و نحله‌هایی هستند که درباره آنها در منابع کتاب‌شناسی شده، بحث شده است. مباحث مربوط به گرایش‌ها ذیل سه عنوان «آثار»، «آراء» و «معرفی» دسته‌بندی و همراه با نشانی محل معرفی آنها در جلد اول این اثر، آمده است. در این فهرست، 77 گرایش همراه با 1308 نمایه مربوط آمده است.

6) فهرست موضوعات (اصطلاحات)

در این بخش کلیدواژه‌هایی متناسب با نمایه‌های مطالب در نظر گرفته شده است و به محل درج هر نمایه در جلد اول همین كتاب ارجاع داده شده است. فهرست موضوعات (اصطلاحات) این اثر 18447 نمایه موضوعی را ذیل 1333 کلیدواژه معرفی می‌کند.

چند نكته

برای سهولت بهره‌گیری از فهرست‌ها، توجه به چند نكته لازم است:

1.  اعدادی كه در كنار هر یك از نمایه‌ها آورده شده، ارجاع به شماره منبع نمایه است. بنابراین باید توجه داشت که فهرست‌ها به شماره صفحات این کتاب ارجاع نشده‌اند. برای نمونه «230» به‌معنای ارجاع به منبع دویست‌وسی‌ام است، که در جلد اول این اثر، معرفی شده است.

2.  برای تسهیل در دستیابی به نمایه‌ها و به‌منظور صرفه‌جویی در كاربرد كلمات، در صورت امكان، فهرست‌ها نیز به‌صورت شاخه‌ای آورده شده‌اند. مثلاً بعد از كلیدواژه «ابن‌سینا» همه دیدگاه‌های ابن‌سینا ذیل كلیدواژه فرعی‌ترِ «آراء» آورده شده است.

3.  نمایه‌های اعلام و اصطلاحاتی كه دارای مترادفی مشهورتر بوده‌اند، ذیل مترادف مشهورتر آورده شده و نمایه‌های هم‌ارز به آنها ارجاع داده شده‌اند.

 

جهت آشنایی بیشتر با جزئیات کتابشناسی‌های تفصیلی اینجا را کلیک کنید

پیام‌رسان ایتا

https://eitaa.com/daeratolmaaref

پیام‌رسان سروش

http://sapp.ir/daeratolmaaref



 

 

Posted by ناشناس (تایید نشده)