معرفی اجمالی اصطلاح‌نامه فلسفه دین

این كتاب که به همت مرکز پژوهشی دائرة‌المعارف علوم عقلی اسلامی وابسته به مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) تهیه و چاپ شده است شامل 1282 اصطلاح می‌باشد. این اصطلاحات که برگرفته از حدود 300  منبع‌اند، در 19 رده زیر دسته‌بندی شده‌اند:

فلسفه دین، چیستی دین، منشأ دین، قلمرو دین، کارکرد دین، متون دینی، زبان دین، معرفت دینی، علم دینی، کثرت‌گرایی دینی، خدا، ایمان، تجربه دینی، مسئله شر، انسان‌شناسی دینی، حیات پس از مرگ، عقل و دین، علم و دین، دین و اخلاق.

این اصطلاح‌نامه از سه بخش کلی تشکیل شده است:

بخش اول، تعاریف و مستندات اصطلاحات است. در این بخش برای تمامی اصطلاحات مصوب، تعاریف و یا حداقل مستندی از منابع معتبر و مصوب فلسفه دین ارائه شده است. انتخاب تعداد تعاریف و مستندات نیز بر اساس درجه‌بندی اصطلاحات صورت گرفته است. کلیه اصطلاحات در سه سطح درجه‌بندی شده و برای اصطلاحات درجه اول حداکثر تا 10 تعریف،  برای اصطلاحات درجه دو حداکثر تا 6 تعریف و بر ای اصطلاحات درجه 3 حداکثر تا 4 تعریف ذکر شده است. بخش تعاریف و مستندات یکی  از بخش‌های مهم اصطلاح‌نامه که می‌تواند در تبیین مفهوم اصطلاحات فلسفه دین مورد استفاده پژوهشگران قرار بگیرد

بخش دوم اصطلاح‌نامه از روابط اصطلاحات موجود در اصطلاح‌نامه تشکیل شده است. در این  بخش، ذیل هریک از اصطلاحات، رابطه آن با برخی از اصطلاحات مرتبط مشخص می‌گردد. این روابط شامل «اعم»، «اخص»، «مرجح»، «نامرجح» و «وابسته» می‌شود.

«اعم» اصطلاحی است که اصطلاح مورد نظر ما از زیرمجموعه‌های آن به شمار می‌آورد و به عبارت ساده‌تر، منظور از اعم همان مقسم است. «اصطلاح اخص» در مقابل اصطلاح اعم قرار دارد و مصادیق آن ذیل اصطلاح اعم قرار می‌گیرند و معمولاً تقسیمات مربوط به اعم است. مراد از «اصطلاح مرجح»، اصطلاحی است که کاربرد آن، بر واژه‌های دیگر هم‌معنا با آن ترجیح دارد. در مقابل اصطلاح مرجح، «اصطلاحات نامرجح» هستند که مراد از آنها مترادف‌هایی هستند که نسبت به اصطلاح مرجح خود، کاربرد یا اهمیت کمتری دارند. آخرین رابطه‌ای که ممکن است در میان اصطلاحات باشد، «رابطه وابستگی» است. هدف از بیان وابسته‌ها در اصطلاح‌نامه این است که برای دو واژه‌ای که ارتباط مرجح و نامرجح و ارتباط اعم و اخص ندارند اما ارتباط دیگری بین آنها برقرار است، این ارتباط به‌گونه‌ای در نظام اصطلاح‌نامه نشان داده شود. در هر صورت، بخش دوم نیز از اهمیت فراوانی برخوردار بوده و حتی مهم‌ترین بخش اصطلاح‌نامه است که توسط اساتید برجسته فلسفه دین و در جلسات متعدد علمی تعیین شده است.

بخش سوم، نمودار درختی اصطلاحات مندرج در متن اصطلاح‌نامه است. نمایش درختی اصطلاح‌نامه، بهترین شیوة نمایش ساختار کامل یک علم است و به‌روشنی روابط اصطلاحات را در یك نگاه نشان می‌دهد. این امر به محقق کمک می‌کند جایگاه هر اصطلاحی را در نظام کلی آن مشاهده کرده و در تحقیقات خود با تصویر روشنی از آن اصطلاح به تبیین و بررسی آن بپردازد.

جهت تهیه تماس بگیرید   02532137238

جهت آشنایی با جزئیات بیشتر درباره اصطلاح‌نامه‌ اینجا را کلیک کنید

پیام‌رسان ایتا

https://eitaa.com/daeratolmaaref

پیام‌رسان سروش

http://sapp.ir/daeratolmaaref