تعريف:
تهيه معجم موضوعي كه زمينه مراجعه سريع و دقيق را به محل درج مطالب مربوط به يك موضوع فراهم كند، از پيش‌نيازهاي اجتناب‌ناپذير براي تحقيق جامع بويژه براي طرح‌هاي تحقيقاتي وسيع تخصصي به شمار مي‌رود.
يكي از بهترين شيوه‌هاي تهيه معجم موضوعي، چكيده‌نويسي و نمايه‌سازي براساس اصطلاحات رايج علوم است كه از طريق نرم‌افزار رايانه‌اي قابل استفاده باشد.
چکيده: عبارتي خلاصه و گويا از محتواي يک مطلب از متن است که با توجه به هدف چکيده‌سازي بايد ضوابط چکيده‌نويسي در آن رعايت شده باشد.

جهت مطالعه توضيحات بيشتر در اين زمينه اينجا را کليک کنيد
هدف:

‌أ) دستيابي آسان، سريع و دقيقِ همه پژوهشگران علوم عقلي، به محل درج مطالب، در منابع؛
‌ب) ايجاد سرعت و دقت و جامعيت در تحقيقات.
قلمرو: 

منابعي منتخب از ميان منابع مهم علوم عقلي.
با توجه به محدوديت‌هاي مختلف از جمله زمان‌بر بودن اين نوع فعاليت، فقدان نيروي كافي و مناسب براي اين كار، اين فعاليت، مختص به برخي از منابع مهم علوم عقلي است.

آمار (گزارش کتاب‌هاي چکيده‌نويسي شده):
  تاكنون چكيده‌نويسي كتابهاي مصوب در 4 پروژه انجام شده است كه به شرح زير مي‌باشد:
1. منطق 14 عنوان (14 مجلّد)
2. كلام 2 عنوان (13 مجلّد)
3. فلسفه 5 عنوان (8 مجلّد)
4. عرفان 5 عنوان (5 مجلّد )

1. پروژه تهيه چكيده مطالب 14 منبع مهم منطقي
کليه مراحل چكيده‌نويسي و نمايه‌سازي (شامل: حروف چيني چكيده‌ها، اصلاح چكيده‌ها، تعيين كليدواژه‌ها، هماهنگ‌سازي رايانه‌اي، اصلاح نمايه‌ها و تطبيق کليدواژه‌ها با اصطلاحنامه منطق) نهايي شده و با نام المعجم الموضوعي لمنتخب الکتب المنطقيه در دو جلد (جلد اول: نمايه و کليدواژه‌هاـ جلد دوم: چکيده‌ها) در سال 1390 منتشر شده است. همچنين اين محصول در قالب نرم‌افزار نيز با نام کنزالحکمة 2 در همان سال عرضه شده است.

فهرست عناوين كتب منطقي چكيده نويسي‌شده در اين پروژه، به شرح زير مي‌باشد:
1 معيار‌العلم (غزالي)
2 محك النظر (غزالي)
3 المنطقيات، ج1 (فارابي)
4 منطق (ابن‌زرعه)
5 البصائر النصيريه (سهلان ساوي)
6 القواعد الجليه (علامه حلي)
7 كشف‌الاسرار (خونجي)
8 شرح عيون الحكمه (فخر رازي)
9 شرح المطالع (قطب رازي)
10 دره‌التاج (قطب شيرازي)
11 منطق التلويحات (سهروردي)
12 التحصيل (بهمنيار)
13 منطق اللمحات (سهروردي)
14 حكمة الاشراق (سهروردي)
2. پروژه تهيه چكيده مطالب كتب كلامي 

1) چكيده و نمايه شرح مواقف (8مجلّد): اين مجموعه در قالب نرم‌افزار کنزالحکمه 1 عرضه شده و در پي آن به صورت کتاب نيز با عنوان المعجم الموضوعي لشرح المواقف و حاشيتي الجلبي و السيالکوتي در 5 جلد منتشر شده است.
2) چكيده و نمايه شرح‌مقاصد (5مجلّد): اين مجموعه در قالب نرم‌افزار کنزالحکمه 7 عرضه شده و به صورت کتاب نيز در 3 جلد به صورت ديجيتالي چاپ شده است.

3. پروژه تهيه چكيده و نمايه مطالب كتب فلسفي

1. المعجم الموضوعي لکتاب مجموعة مصنفات شيخ الاشراق  که در قالب نرم‌افزار کنزالحکمه 3 عرضه شده است.  اين محصول در قالب کتاب نيز در سه جلد منتشر شده است.

2. المعجم الموضوعي لمنتخب کتب الفلسفة، در قالب نرم افزار کنز الحکمه 11 عرضه شده است و به صورت کتاب نيز در 7 جلد آماده شده و در آستانه انتشار است.

فهرست اسامي كتب چكيده فلسفه به شرح زير مي‌باشد:

1.مجموعه مصنفات شيخ اشراق (ج 1-4)
2.قبسات
3. المبدء و المعاد
4. النجاة
5. متن و شرح‌الاشارات (ج 2 و 3)
6. تعداد 29 رساله و کتاب از آثار صدر المتألهين که عبارتند از: مفاتيح الغيب، شرح الهداية الاثيرية، المظاهر الالهية، رسالة الحدوث، زاد المسافر، اتصاف الماهية بالوجود، اجوبة المسائل الجيلانية، اجوبة المسائل الکاشانية، اجوبة المسائل النصيرية، اجوبة مسائل بعض الخلان، اصالة جعل الوجود، اکسير العارفين، الحشر، الحشرية، رسالة الشواهد الربوبية، الفوائد، المسائل القدسية، الواردات القلبية، ايقاظ النائمين، الخلسة، رسالة القضاء و القدر، رسالة في التشخص، رساله اتحاد العاقل و المعقول، رساله خلق الاعمال، رساله سريان الوجود، رسالة المزاج، لمية اختصاص المنطقة بموضع معين، کسر الاصنام الجاهلية، متشابهات القرآن. 

4. پروژة تهيه چكيده مطالب كتب عرفاني
مراحل چكيده‌نويسي، نمايه‌سازي اصلاح و تايپ 5 عنوان از كتب عرفاني به اتمام رسيده است و هم اکنون در مرحله کليدواژه و هماهنگ‌سازي مي‌‌باشد.

فهرست عناوين كتب چكيده عرفان به شرح زير مي‌باشد:
1. قواعد التوحيد
2. مفاتيح الغيب
3. شرح فصوص قيصري
4. فصوص
5. مصباح الانس

  نمونه عرضه نمايه‌ها به همراه کليدواژه‌ها:

شيوه‌هاي عرضه:
أ‌) چاپ چكيده و نمايه‌ها در قالب كتاب، با لوح فشرده همراه؛
ب‌) ارائه دستاوردهاي تحقيقي در نرم افزارهاي مناسب با امكانات و جستجوهاي لازم و هماهنگ با اصطلاح‌نامه؛
ج‌) استفاده از محصولات در شبكه‌هاي داخلي.

محققان اين بخش:

1. محمدرضا محمدعليزاده
2. محمد ايزدي‌تبار
3. احمد محمدي احمد‌آبادي
4. محمدباقر ملکيان
5. سيد محمدحسن علوي
6. حسين عشاقي
7. سيد محمدرضا مدرسي
8. عليرضا عطوف
9. اکبر راشدي‌نيا
10. علي اميني‌نژاد
11. وحيد عليزاده
12. محمد ميري
13. حسين مظفري

14. يارعلي کرد فيروزجايي

مسئول واحد: حجت‌الاسلام و المسلمين محمد ايزدي‌تبار

تاريخ به‌روزرساني: 1397/5/6