مرکز پژوهشی دائرة‌المعارف علوم عقلی اسلامی در راستای فراهم نمودن زمینه تدوین دائرة‌المعارف، اقدام به تدوین اصطلاح‌نامه‌های علوم عقلی اسلامی نموده است. تاکنون اصطلاح‌نامه‌های مختلفی در مرکز منتشر شده که از جمله آنها اصطلاح‌نامه فلسفه اخلاق می‌باشد.

اصطلاح‌نامه فلسفه اخلاق دربردارنده 1367 اصطلاح، با ذکر روابط اصطلاح‌نامه‌ای، تعاریف یا مستندات هر اصطلاح است که از حدود 150 منبع معتبر استخراج و در 12 رده: فلسفـه اخــلاق (عـام)، معناشناسی اخلاق، معرفت‌شناسی اخلاق، هستی‌شناسی اخلاق، منطق اخلاق، ارزش اخلاقی (اعم از الزام اخلاقی)، توجیه اخلاقی، اطلاق و نسبیت اخلاقی، رویکردهای اخلاقی، قلمرو اخلاق، نظریه اخلاقی (هنجاری) دستـه‌بنـدی شـده‌انـد.

نرم‌افزار این اصطلاح‌نامه امکان انواع جستجو در اصطلاحات، تعاریف، فهرست منابع و قابلیت ارتباط هر اصطلاح با مستندات و متن منابع و امکان دسته‌بندی اطلاعات در چند مرحله را فراهم می‌سازد.

نظر برخی از اساتید و اندیشمندان فلسفه اخلاق اسلامی را درباره این اثر جویا شده‌ایم.

اصطلاح‌نامه وسیله بسیار مناسبی برای هم‌زبانی (یا ایجاد زبان مشترک) در یک دانش است که به‌دقت در بیان مقصود کمک می‌کند و دیدگاه صاحب‌نظر را از دیدگاه‌های دیگر متمایز می‌سازد و به تفاهم بهتر صاحب‌نظران علم کمک می‌کند و از افتادن در دام مغالطاتی از باب اشتراک لفظی جلوگیری می‌کند.

اصطلاح‌نامه فلسفه اخلاق از حدود 150 منبع استخراج شده و در شورای علمی فلسفه اخلاق دائره‌المعارف علوم عقلی مؤسسه امام خمینی (ره) به تصویب رسیده است. این اصطلاحات در یک درختواره تنظیم شده‌اند تا بتواند ارتباط مصطلحات را به‌خوبی نشان دهد. این اصطلاحات، ترکیبی از اصطلاحات اسلامی و غربی است. با توجه به اینکه بسیاری از مباحث فلسفه اخلاق در کتب علمای ما در ضمن علوم دیگری مانند کلام، اخلاق و اصول فقه طرح شده‌اند، سعی شده در استخراج این اصطلاحات از این منابع نیز استفاده شود.

استفاده از اصطلاحات کاربردی نسبتاً جامع، شمول اصطلاحات نسبت به فلسفه اخلاق غرب و اسلامی، و ترسیم درختواره اصطلاحات از ویژگی‌های این اصطلاح‌نامه است.

تدوین اصطلاح‌نامه یک علم ضرورتی انکارناپذیر در جهت شناسایی ابعاد متنوع آن دانش و معرفی موضوعات و مسائل آن به پژوهشگران و همه کسانی است که تعلقی به آن دانش دارند. اصطلاح‌نامه فلسفه اخلاق که حاصل تلاش جمعی از محققان این رشته است نخستین گام مبارکی است که در همین راستا به انجام رسیده است. در اهمیت فلسفه اخلاق همین بس که یکی از مهم‌ترین بحث‌های آن که نظریه ارزش است تقریباً در همه علوم انسانی نقش‌آفرینی می‌کند و این خود نشان دیگری برای اهمیت این دانش و لزوم توجه به تحقیق در ابعاد فلسفه اخلاق و مباحث ارزش با تکیه بر کتاب و سنت و میراث غنی اسلامی است. 

سرعت گسترش علوم به‌ اندازه‌ای است که توان متعارف آدمیان در رسیدن به حدی قابل‌ قبول از دانش بسیار دشوار گشته است. زمان اندک، ولی مطالب شایسته‌ی دانستن بسیار است. مراکز علمی در این چالش مهم و جدی بر خود لازم می‌دانند که راه رسیدن به سطح مقبول دانش را کوتاه‌تر و ساده‌تر نمایند. تهیه و تولید لغت‌نامه‌ها؛ اصطلاح‌نامه‌ها، فرهنگ‌نامه‌ها و دائره‌المعارف‌ها در این مسیر قرار گرفته‌اند. اصطلاح‌نامه فلسفه اخلاق تلاشی شایسته در این مسیر برای کشف داشته‌های علمی و ارتقاء بنیادهای علمی مشتاقان علم به حساب می‌آید که با تعیین قلمرو، تبیین و توضیح و ارتباط میان اصطلاحات فلسفه اخلاق گامی اساسی در بنیادهای علمی جهان اسلام به حساب می‌آید که علاوه بر پرداختن به اصطلاحات فلسفه اخلاق اسلامی، به اصطلاحات مهم فلسفه اخلاق غیراسلامی نیز پرداخته است. امید است محققان این رشته علمی با بهره‌گیری از این پژوهش عظیم بر بهره‌وری تحقیقات خود بیفزایند.

امروزه و با رشد و توسعه شاخه‌های علمی و رو به فزونی نهادنِ واژه‌های تخصصیِ نوپدید، تدوین اصطلاح‌‏نامه تخصصی (گنج‌واژه / thesaurus) اهمیت و اولویتی ویژه و وافر یافته است و آگاهی و اِشراف به کلیدواژه‌ها و اصطلاحات تخصصیِ متداول و مورد وفاق، پایه و پیش‌نیاز پژوهش در هر حوزه و شاخه علمی به شمار می‌آید. با اعتقاد و اذعان به این مهم و به همت و همکاری شورای علمی فلسفۀ اخلاق، گزیده‌ای از مهم‌ترین و پُربسامدترین کلیدواژه‌ها و اصطلاحات تخصصی حوزۀ فلسفۀ اخلاق‌ ـ در اصطلاح‌نامه فلسفۀ اخلاق ـ گردآوری و رده‌بندی شده‌اند و تلاش شده تا افزون بر احصاء و ارائه تعاریف جاافتاده، با نیم‌نگاهی به نوواژه‌های برساخته و برابر‌نهادهای بومی ‌آنها، تفاوت‌ها و تمایزها و روابط مفهومی/ معنایی اصطلاحات و کلیدواژه‌های تخصصی مشترک، مترادف، مهجور و مرجوح، برجسته و بازشناخته شوند. ازاین‌رو، می‌توان این اصطلاح‌نامه را گامی روبه‌جلو در مسیر زدودن گَرد ابهام و ایهام از چهره دانشْ‌واژه‌های پایه در حوزه فلسفه اخلاق و ترسیم و طراحی نقشه ذهنی و تبیین شبکه مفهومی کلیدواژه‌های این شاخه علمی به‌حساب آورد؛ هرچند با توجه به پیچیدگی و گستردگی مباحث فلسفه اخلاق و کثرت اصول و انگاره‌ها و وفور واژه‌های مشترک، با تعریف و تلقی‌های متفاوت و گاه متعارض، نگارش اصطلاح‌نامه‌ای جامع و به‌غایت دقیق در این حوزه، بسی دشوار و دیریاب و در نظر برخی، دست‌نیافتنی می‌نماید. 

تحقیق و پژوهش در علوم انسانی یكی از محورهای فكری عالمان و پژوهشگرانی است كه دغدغه اسلامی‌سازی این علوم را دارند. فلسفه اخلاق یكی از این گونه دانش‌هاست. تبیین و توجیه صحیح مبادی تصوری و تصدیقی اخلاق راه را بر سكولار و عرفی كردن آن می‌بندد و این مهم بر عهده فلسفه اخلاق است. این دانش گرچه از علوم نوبنیاد به شمار می‌آید، اما ریشه‌های آن در اندیشه‌ و سنت فكری فیلسوفان اسلامی وجود داشته است. اصطلاح‌نامه فلسفه اخلاق پایه‌گذار شبكه مفهومی در جهت توانمندسازی تحقیقات و پژوهش‌ها در این علم است. اصطلاح‌نامه با بهره‌گیری از آنچه امروزه در این علم مطرح است و با جستجو در میراث عقلی اسلامی به استخراج و نظام‌مندسازی اصطلاحات آن پرداخته است. در کنار رعایت استاندارد‌های لازم، تبیین و مستندسازی اصطلاحات از ویژگی‌های این اثر به شمار می‌آید.

یكی از عناصر رشد و بالندگی فلسفه اخلاق در حوزه دینی، نگاه آن به نظریه‌های رقیب به‌ویژه اندیشه‌های غربی است تا از توانمند‌ی‌های آن سود جسته و ضعف‌ها و كاستی‌های آن را تشخیص دهد تا از این رهگذر بر غنای معرفتی خود بیفزاید. لذا در این اثر به اصطلاحات فلسفه اخلاق غربی كه به این بالندگی كمك می‌كند اشاره شده و در نظام ساخته‌وپرداخته معنایی خود از آن بهره برده است.

اصطلاح‌نامه، مجموعه اصطلاحات یك رشته علمی را به‌گونه‌ای نظام‌یافته معرفی می‌کند كه میان آنها روابط معنایی و رده‌ای برقرار شده است. اصطلاح‌نامه فلسفه اخلاق که کاری سترگ از شورای علمی فلسفه اخلاق است، ویژگی‌هایی دارد که برخی منحصربه‌فرد به حساب می‌آید؛ برخی از این ویژگی‌ها عبارت‌اند از: