مقدمه

مرکز پژوهشي دائرة‌المعارف علوم عقلي اسلامي، کار تهيه اصطلاح‌نامه‌هاي علوم عقلي اسلامي را با استفاده از محققان متخصّص و نظارت اساتيدي برجسته از سال 1377ش با هدف کاربردهاي دائرة‌المعارفي، از علم منطق آغاز کرده و رشته‌هاي ديگري از علوم عقلي را در چهارده سال گذشته به آن افزوده است.

تهيه اصطلاح‌نامه‌هاي علوم عقلي اسلامي در مرکز، اهداف متعددي دارد که از جمله آنها، همآرايي نمايه‌ها، گزينش منطقي و دقيق مدخل‌ها، تعيين جايگاه هر مدخل در فرهنگ‌نامه‌ها و دائره‌المعارف و تعيين نسبت حجم مقالات است.

 تعريف

واحد اصطلاح‌نامه منطق، در پي استخراج و ساماندهي به همه اصطلاحات علم منطق از طريق مشخص کردن رده‌هاي کلي علم (اصطلاحات رأس)، شناسايي روابط نموداري همه اصطلاحات (اعم و أخص، مرجح و نامرجح و اصطلاحات وابسته) و مشترکات لفظي و يادداشت دامنه است.

 مراحل فعاليت

مراحل کار در تهيه اصطلاح‌نامه‌ها عبارت است از:

1. انتخاب و تصويب منابع معتبر در هر رشته؛
2. استخراج اصطلاحات از منابع مصوب؛
3. تنظيم اصطلاح‌نامه و ترسيم نمودار؛
4. بررسي و تصويب اصطلاحات و اصطلاح‌نامه در شوراهاي علمي (متشكل از صاحب‌نظران و متخصصان در هر رشته)؛
5. مستندسازي اصطلاح‌نامه‌هاي مصوّب، از حيث منابع و تعاريف.

امتيازات اصطلاح‌نويسي در اين مرکز

1. جامعيت اصطلاحات
2. دقت در گزينش اصطلاحات و روابط
3. مستند بودن اصطلاحات واصطلاح‌نامه به متون و مآخذ
4. ترسيم نمودار درختي
5. استفاده از واژه‌هاي اصلي به جاي علائم و رمزها
6. بهره‌گيري در امور دائره‌المعارفي
7. ارائه نرم‌افزار

 رده‌هاي منطق

همه اصطلاحات منطق در چهارده رده زير قرار گرفته‌اند:

العلم، الدلالة، المفهوم، التعريف، القضية، الحجة، مبادي الحجة، البرهان، الجدل، الخطابة، الشعر، المغالطة، أجزاء العلوم و القواعد المنطقية.

دستآوردهاي واحد اصطلاح‌نامه نويسي منطق

1. نرم افزار اصطلاح‌نامه منطق (شامل درختواره حدود 4600 اصطلاح علم منطق با استفاده از 50 منبع معتبر منطقي)
2. کتاب اصطلاح‌نامه منطق (در دست انتشار)

اعضاي شوراي علمي منطق

اعضاي شوراي علمي اين اصطلاح‌نامه حجج اسلام آقايان: عسکري سلمياني اميري، محمدباقر ملکيان، محمد محمدعليزاده و محمد کريمي هستند.

تاريخ به روز رساني اين صفحه : 28/11/1393