مقدمه

مرکز پژوهشي دائرة‌المعارف علوم عقلي اسلامي، کار تهيه اصطلاح‌نامه‌هاي علوم عقلي اسلامي را با استفاده از محققان متخصّص و نظارت اساتيدي برجسته از سال 1377ش با هدف کاربردهاي دائرة‌المعارفي، از علم منطق آغاز کرده و رشته‌هاي ديگري از علوم عقلي را در چهارده سال گذشته به آن افزوده است.

تهيه اصطلاح‌نامه‌هاي علوم عقلي اسلامي در مرکز، اهداف متعددي دارد که از جمله آنها، همآرايي نمايه‌ها، گزينش منطقي و دقيق مدخل‌ها، تعيين جايگاه هر مدخل در فرهنگ‌نامه‌ها و دائره‌المعارف و تعيين نسبت حجم مقالات است.

 تعريف

واحد اصطلاح‌نامه منطق، در پي استخراج و ساماندهي به همه اصطلاحات علم منطق از طريق مشخص کردن رده‌هاي کلي علم (اصطلاحات رأس)، شناسايي روابط نموداري همه اصطلاحات (اعم و أخص، مرجح و نامرجح و اصطلاحات وابسته) و مشترکات لفظي و يادداشت دامنه است.

 مراحل فعاليت

مراحل کار در تهيه اصطلاح‌نامه‌ها عبارت است از:

1. انتخاب و تصويب منابع معتبر در هر رشته؛
2. استخراج اصطلاحات از منابع مصوب؛
3. تنظيم اصطلاح‌نامه و ترسيم نمودار؛
4. بررسي و تصويب اصطلاحات و اصطلاح‌نامه در شوراهاي علمي (متشكل از صاحب‌نظران و متخصصان در هر رشته)؛
5. مستندسازي اصطلاح‌نامه‌هاي مصوّب، از حيث منابع و تعاريف.

امتيازات اصطلاح‌نويسي در اين مرکز

1. جامعيت اصطلاحات
2. دقت در گزينش اصطلاحات و روابط
3. مستند بودن اصطلاحات واصطلاح‌نامه به متون و مآخذ
4. ترسيم نمودار درختي
5. استفاده از واژه‌هاي اصلي به جاي علائم و رمزها
6. بهره‌گيري در امور دائره‌المعارفي
7. ارائه نرم‌افزار

 رده‌هاي منطق

همه اصطلاحات منطق در چهارده رده زير قرار گرفته‌اند:

علم، دلالت، مفهوم، تعريف، قضيه، حجت، مبادی حجت، برهان، جدل، خطابه، شعر، مغالطه، اجزای علوم، قواعد منطقي.

دستآوردهاي واحد اصطلاح‌نامه نويسي منطق

1. نرم افزار اصطلاح‌نامه منطق (شامل 5544 اصطلاح علم منطق)
2. کتاب اصطلاح‌نامه منطق (تاریخ نشر: 1395)

اعضاي شوراي علمي منطق

اعضاي شوراي علمي اين اصطلاح‌نامه حجج اسلام آقايان: ابراهیم بازرگانی، عسکري سلمياني اميري، محمد کريمي، محمدباقر ملکيان و محمد محمدعليزاده هستند.

تاريخ به روز رساني اين صفحه : 1397/04/13