توصیف (فهرست تفصیلی) و نمایه

 تعریف:

توصیف (یا فهرست تفصیلی مطالب) عبارت است از: ثبت محتوا و پیام اصلی یک یا چند صفحه از کتاب، در یک ترکیب غیر تام (و در عین حال گویا). این فهرست جامع و گویا مشتمل بر عناوین بخش‌ها، فصل‌ها و در مواردی زیرمجموعه‌های آنها است، به گونه‌ای كه در عین جامعیت و گویایی، به تفصیل چكیده و نمایه بر متن نیست، ولی از فهرست‌های مرسوم دقیق‌تر و كامل‌تر است.

برای هر توصیف، نمایه یا نمایه‌هایی ترکیبی ثبت می‌شود و نمایه‌ها در ذیل کلید‌واژگان ارائه می‌گردد تا امکان ارائه مطالب مندرج در منابع به صورت موضوعی فراهم گردد.

‌أ) دستیابی آسان و سریع به محل درج مطالب در منابع و شناسایی دقیق موضوعات مندرج در منابع؛
‌ب) ایجاد سرعت و دقت در تحقیقات.
 
 منابع مهم علوم عقلی در زبانهای عربی و فارسی.
تا كنون 113 عنوان كتاب علوم عقلی (در 152 مجلّد، كه فهرست اسامی آنها در ادامه ذكر خواهد شد) توصیف شده است این نوع فعالیت، در 4 پروژه صورت می‌گیرد و بشرح زیر می‌باشد:
1) عرفان    (7  عنوان)
2) فلسفه    (35 عنوان)
3) كلام     (41 عنوان)
4) منطق    (24عنوان)
 

أ) كتاب المعجم الموضوعی للمنطق (توصیف و نمایه‌های منطقی): 3 مجلّد، با حدود 3390 توصیف و حدود 7000 نمایه از 24 عنوان و 24 مجلّد از منابع منطقی؛

‌ب) كتاب المعجم الموضوعی لعلم الکلام (توصیف و نمایه‌های منابع كلامی): 5 مجلّد، بیش از 10000 توصیف و حدود 26000 نمایه از 41 عنوان و 73 مجلد از منابع مهم كلامی؛

‌ج) كتاب المعجم الموضوعی للفلسفه (توصیف و نمایه‌های منابع فلسفی): 5 مجلّد، با حدود 9000  توصیف و 19000 نمایه از 35 عنوان و 48 مجلد از منابع مهم فلسفی؛

‌د) كتاب توصیف و نمایه‌های عرفانی: با حدود 2000 توصیف و 6000 نمایه از تعداد 6 عنوان كتاب عرفانی.


ردیف
نام منبع
مؤلف
تعداد جلد
1  
شرح فصوص الحكم
جندی
1 ج
2  
جامع الاسرار و منبع الانوار
سید حیدر آملی
1 ج
3  
شرح فصوص الحكم
قیصری
2 ج
4  
شرح فصوص الحكم
كاشانی
1 ج
5  
تمهید القواعد
صائن‌الدین ابن تركه
1 ج
6  
مفتاح الغیب
قونوی
1 ج

 

کتب فلسفی:

 

ردیف
نام منبع
مؤلف
تعداد جلد
1 
كتاب القبسات
میرداماد
1 ج
2  
التعلیقات
ابن سینا
1 ج
3  
التحصیل
بهمنیار
1 ج
4  
شرح الهدایه‌الاثیریه
صدرالمتألهین
1 ج
5  
شرح الاشارات و التنبیهات
محقق طوسی
2 ج
6  
الشفاء (کتاب النفس و کتاب الالهیات)
ابن سینا
2 ج
7  
تهافت الفلاسفه
غزالی
1 ج
8  
تعلیقة علی نهایه‌الحكمه
محمدتقی مصباح
1 ج
9  
المبدأ و المعاد
صدرالمتألهین
1 ج
10 
مفاتیح الغیب
صدرالمتألهین
1 ج
11 
التلویحات
شیخ اشراق
1 ج
12 
الالواح العمادیه
شیخ اشراق
1 ج
13 
كلمة التصوف
شیخ اشراق
1 ج
14 
شرح عیون الحكمه (بخش فلسفه)
فخر رازی
2 ج
15 
كتاب المقاومات
شیخ اشراق
1 ج
16 
شرح حكمه الاشراق
شهرزوری
1 ج
17 
كتاب المشارع و المطارحات
شیخ اشراق
1 ج
18 
الجدید فی الحكمه (بخش فلسفه)
ابن كمونه
1 ج
19 
دانش‌نامه علایی
ابن‌سینا
1 ج
20 
تلخیص المحصل
محقق طوسی
1 ج
21 
نهایه الحكمه
سید محمدحسین طباطبایی
1 ج
22 
الشواهد الربوبیه
صدرالمتألهین
1 ج
23 
المبدأ و المعاد
ابن‌سینا
1 ج
24 
تهافت التهافت
ابن‌رشد
1 ج
25 
حكمة الاشراق
شیخ اشراق
1 ج
26 
الجمع بین رأیی الحكیمین
فارابی
1 ج
27 
كتاب المشاعر
صدرالمتألهین
1 ج
28 
المباحث المشرقیه
فخررازی
2 ج
29 
النجاة (بخش فلسفه)
ابن‌سینا
1 ج
30 
دررالفوائد
محمدتقی آملی
2 ج
31 
مصارع المصارع
محقق طوسی
1 ج
32 
اسفار
صدرالمتألهین
9 ج
33 
كتاب الحروف
فارابی
1 ج
34 
تقویم الایمان
میرداماد
1 ج
35 اللمحات شیخ اشراق 1 ج

 

کتب کلامی:

 ردیف
نام منبع
مؤلف
تعداد جلد
1  
قواعد المرام فی علم الكلام
ابن میثم البحرانی
1 ج
2  
احقاق الحق
علامه تستری
2 ج
3  
حقائق الایمان
شهید ثانی
1 ج
4  
شرح المواقف
جرجانی
8 ج
5  
انوار الملكوت
علامه حلی
1 ج
6  
الذخیره فی علم الكلام
سید مرتضی
1 ج
7  
كتاب التوحید
ماتریدی
1 ج
8  
المنقذ من التقلید
سدیدالدین الحمصی
2 ج
9  
المقالات و الفرق
سعد بن عبدالله الاشعری القمی
1 ج
10 
اوائل المقالات
شیخ مفید
1 ج
11 
المسلك فی اصول الدین
محقق حلی
1 ج
12 
الحواشی و التعلیقات علی اوائل المقالات
واعظ چرندابی
1 ج
13 
الانتصار و الرد علی ابن‌الراوندی الملحد
عبدالرحیم الخیاط
1 ج
14
المغنی (رؤیة الباری، الارادة، الفرق غیرالاسلامیة) قاضی عبدالجبار 3 ج
15
تقویم الایمان و شرحه كشف الحقائق
میرداماد
1 ج
16 
كشف المراد
علامه حلی
1 ج
17 
شرح المقاصد
تفتازانی
5 ج
18
شرح الاصول الخمسه
قاضی عبدالجبار
1 ج
19
الهدی الی دین المصطفی
محمد جواد بلاغی
2 ج
20
الایضاح
فضل بن شاذان
1 ج
21 
فرق الشیعه
نوبختی
1 ج
22 
تصحیح اعتقادات الامامیه
شیخ مفید
1 ج
23 
نهج الحق و كشف الصدق
علامه حلی
1 ج
24 
النص و الاجتهاد
عبدالحسین شرف‌الدین
1 ج
25 
تنزیه الانبیاء
سید مرتضی
1 ج
26 
حق الیقین
شبّر
2 ج
27 
نقض الوشیعه
سید محسن عاملی
1 ج
28 
الشافی فی الامامه
سید مرتضی
4 ج
29
الیاقوت
ابن نوبخت
1 ج
30 
المراجعات
عبدالحسین شرف‌الدین
1 ج
31 
كتاب الغیبه
شیخ طوسی
1 ج
32 
الاقتصاد فی الاعتقاد
غزالی
1 ج
33 
اصل الشیعه و اصولها
كاشف الغطاء
1 ج
34 
ارشاد الطالبین
فاضل مقداد
1 ج
35 
كتاب التوحید
ابن خزیمه
2 ج
36
کمال الدین و تمام النعمة صدوق 1 ج
37 
تقریب المعارف ابوالصلاح الحلبی 1 ج
38 
الارشاد الی قواطع الادلة
جوینی
1 ج
39
الجمل و النصرة لسید العترة
شیخ مفید
1 ج
40 
شرح توحید الصدوق قاضی سعید قمی 3 ج
 

 

کتب منطقی:

 
ردیف
نام منبع
مؤلف
تعداد جلد
1 
اللمحات
شیخ اشراق
1 ج
2 
حکمةالاشراق
سهروردی
1 ج
3 
شرح حکمة الاشراق
شهرزوری
1 ج
4 
البصائر النصیریه
عمر بن سهلان الساوی
1 ج
5 
الكتاب المعتبر (بخش منطق)
ابوالبركات بغدادی
1 ج
6 
دانشنامه علائی
ابن سینا
1 ج
7
الشفاء المنطق (المدخل، المقولات، العبارة، البرهان، الجدل، السفسطة)
ابن سینا
4 ج
8
تلخیص كتاب المقولات
ابن رشد
1 ج
9
تلخیص كتاب السفسطه
ابن رشد
1 ج
10 
معیار العلم
غزلی
1 ج
11
شرح عیون الحکمة (بخش منطق) فخر رازی 1 ج
12 
رسائل اخوان الصفا اخوان الصفا 3 رساله
13 
حدود المنطق
ابن بهریز
1 ج
14 
المنطق
ابن مقفع
1 ج
15 
القواعد الجلیه
علامه حلی
1 ج
16 
حاشیه ملاعبدالله
ملاعبدالله
1 ج
17 
النجاة (بخش منطق)
ابن‌سینا
1 ج
18 
الجدید فی الحکمة (بخش منطق)
ابن كمونه
1 ج
19 
رسائل المنطقیة فی الحدود و الرسوم لفلاسفة العرب
عبدالامیر الاعسم
1 ج
20 
المنطق
ابن زرعه
1 ج
21 
تلخیص کتاب القیاس ابن رشد 1 ج
22 
شرح الاشارات
محقق طوسی
1 ج
23 
اساس الاقتباس
محقق طوسی
1 ج
24 
مقاصد الفلاسفه (بخش منطق)
غزالی
1 ج
 
 
 
 
‌أ. چاپ مجموعه‌ای از فهرست‌های منابع و نمایه‌های آنها در قالب كتاب به همراه لوح فشرده كتاب؛
‌ب. ارائه نتیجه تحقیقات در نرم‌افزارهای مناسب؛
‌ج. چاپ منابع علوم عقلی به همراه فهرست‌ها و نمایه‌های تهیه شده.
‌د. استفاده از محصولات در شبكه‌های داخلی.
تا کنون محصولات مرکز به دو شیوه نخست عرضه شده است.
 

1. احمد محمدی احمد‌آبادی
2. محمد ایزدی‌تبار
3. محمدرضا محمدعلیزاده
4. محمدباقر ملکیان
5. محمدجعفر نورمحمدی
6. سید محمدرضا مدرسی
7. علی فضلی
8. محمدحسن علوی
9. علیرضا عطوف
10. علی امینی‌نژاد

 و دیگران ... .

مسئول واحد: حجت‌الاسلام و المسلمین محمد ایزدی‌تبار

تاریخ به‌روزرسانی: 1397/5/6