سه شنبه: 19 اسفند 1399
گروه عرفان عملي
بهروزرساني اطلاعات: 1397/07/26
دين مبين اسلام از آغاز پيدايش، در بطن خود از معنويتي بس ژرف و توحيدي بسيار دلنشين و متعالي برخوردار بود. آموزههاي توحيدي ـ معنوي اسلام و خورشيدهاي پرفروغ اين آخرين دين الهي همچون ذات مقدس رسول اکرم
و اميرمؤمنان و فاطمه زهرا و فرزندان معصومش، نويدبخش خيزش عظيم باطني ـ توحيدي بود. همانگونه که انتظار ميرفت اين خيزش معنوي به شکل گستردهاي شکل گرفت و بر تاريخ و فرهنگ اسلامي به شدت تأثير نهاد که از آن به عرفان اسلامي ياد ميکنند.
عرفان اسلامي بهسان ميراثي يگانه و يکپارچه در جنبههاي متعدد رشد فزايندهاي داشت. علم عرفان نظري بخشي از اين ميراث بيبديل عارفان برجستة دورة اسلامي به شمار ميرود. عرفان نظري در حقيقت، حکمت و هستيشناسي ارائه شده از سوي عارفان است. عارفان محقق به برکت شهودهاي نهايي توانستهاند هستيشناسي ويژهاي را در باطنيترين ساحتهاي هستي و سپس بسط آن در ديگر ساحتها ارائه دهند.
اهميت شناخت و آگاهي نسبت به نظام هستيشناسانهاي كه عرفاي اسلامي در قالب علم عرفان نظري ارائه نمودهاند، امروزه بر كسي پوشيده نيست. اقبال عمومي به معنويت در روزگار رو به افوال ماديگرايي از سويي، و رواج عرفانهاي كاذب و بيپايه و همسو با اهداف استكباري از سوي ديگر، اهميت نشر و ارائه عرفان اصيل اسلامي را دو چندان كرده است. افزون بر اين، لزوم نقد و تحليل انديشههاي معرفتي جهت دستيابي به معارف حقيقي اهلبيت(ع) از مهمترين رسالتهاي انديشمندان شيعي به شمار ميرود كه زمينه اين امر خطير جز با ارائه بيپيرايه و به دور از هرگونه تعصب چنين انديشههايي ميسر نميگردد.
در همين راستا مرکز پژوهشي دائرةالمعارف علوم عقلي اسلامي، فعاليت هاي متعددي را در رشته عرفان اسلامي و زيرشاخههاي آن (همچون عرفان نظري، عرفان عملي و عرفان ادبي) با استفاده از محققان متخصّص و نظارت اساتيدي برجسته با هدف تهيه دائرةالمعارف و فرهنگنامه علوم عقلي اسلامي، آغاز کرده است که برخي از اين فعاليتها به ثمر نيز نشسته است.
شوراي علمي عرفان عملي
مشاورعالي: حجتالاسلام و المسلمين سيد يدالله يزدانپناه.
ساير اعضاء (به ترتيب حروف الفباء): حجج اسلام آقايان علي اميني نژاد، مهدي بابايي، حسن رمضاني، علي فضلي، محمدحسين نائيجي.
فعاليتها و دستآوردها
مرکز پژوهشي دائرهالمعارف علوم عقلي اسلامي در راستاي تهيه دائرةالمعارف جامع علوم عقلي، فعاليتها و دستآوردهاي گوناگوني داشته است که بخش عرفاني آن به شرح زير است:
1. دورههاي آموزش عرفان اسلامي
سه دوره آموزش عرفان اسلامي جهت تربيت نيروهاي مورد نياز مرکز با رويکرد دائرةالمعارفي برگزار گرديد که جزئيات آن به شرح زير است:
تعداد دورهها | 3 دوره |
تعداد دانشپژوهان هر دوره | بين 15 تا 20 نفر |
تعداد واحدهاي درسي هر دوره | حدود 80 واحد |
طول هر دوره | 6 ترم تحصيلي + 2 ترم تدوين پاياننامه |
2. ثبت مشخصات منابع عرفان عملي
3. ثبت موضوعات منابع عرفان عملي
4. تهيه پرونده علمي عرفان
5. فهرستنويسي منابع عرفاني
6. اصطلاحيابي و مدخلنويسي عرفان
7. مقالهنويسي
9. نشريه معارف عقلي
واحد اصطلاحيابي عرفان عملي
واحد اصطلاحيابي عرفان عملي در راستاي اهداف ميان مدت و بلند مدت يعني تدوين فرهنگنامه و دايرةالمعارف عرفان عملي راهاندازي شده است. اين واحد با هدف شناسايي منابع و استخراج اصطلاحات عرفان عملي از منابع معتبر و تعيين ارتباط ميان اصطلاحات (تهيه اصطلاحنامه) و شناسايي مدخلهاي اصلي از ميان ديگر اصطلاحات تشکيل گرديده است.
خلاصه فعاليتهاي انجام شده تا كنون عبارتند از:
1. شناسائي و تصويب 120 منبع درجه اول عرفان عملي جهت اصطلاح يابي؛
2. استخراج حدود 16 هزار اصطلاح و تعاريف آن از منابع مصوب؛
3. وارد كردن اصطلاحات و تعاريف در نرمافزار؛
4. برگزاري 250 جلسه شوراي علمي و بررسي 4200 اصطلاح؛
5. تصويب 3200 اصطلاح و تعيين روابط آن و تعاريف لحاظ شده.
پيامرسان ايتا
پيامرسان سروش
- بازدید: 508 مرتبه