مقدمه

یکی از واحد‌های زیر مجموعه مرکز پژوهشی دایره‌المعارف، واحد پرونده علمی است. این واحد در آغاز، کار خود را با تشکیل پرونده در رشته‌های کلام، فلسفه، منطق و اعلام به صورت غیرمنسجم شروع نمود. سپس بر اساس اهداف و برنامه‌های مرکز، تشکیل پرونده‌های علمی منطق در اولویت کار این واحد قرار گرفت و تشکیل پرونده در رشته‌های دیگر تعطیل شد. با پایان یافتن تشکیل پرونده‌های منطق، واحد پرونده علمی تشکیل پرونده‌های فلسفه را در اولویت قرار داد.
با توجه به اقتضای کار گروه عرفان و تصمیمات و سیاست گذاری‌های مرکز، واحد پرونده علمی جداگانه‌ای برای رشته عرفان تأسیس شد.

الف) تعریف پرونده علمی
پرونده‌ی علمی مجموعه‌ای است از اطلاعات مختلف در باره ی هر یک از مدخل‌های دائرةالمعارفی یا فرهنگنامه ای،به همراه فهرست منابع مربوط به آنها، نشانی محل درج مطالب، و متون انتخاب شده از منابع مهم، طبق ضوابط مندرج در شیوه‌نامه تهیه پرونده‌های علمی.

جهت اطلاع بیشتر درباره پرونده علمی اینجا را کلیک کنید.

ب) برخی کارهای انجام شده تا ابتدای سال 1393

1. راه اندازی واحد پرونده علمی در مرکز
2. تهیه و تدوین شیوه نامه ی تشکیل پرونده علمی
3. تشکیل 284 پرونده فلسفه از 382 منبع
4. تشکیل 54 پرونده  کلام از 320 منبع
5. تشکیل 96 پرونده اعلام از 234 منبع
6. تشکیل 285 پرونده قواعد فلسفه از 382 منبع
7. تهیه و تنظیم لیست منابع منطقی برای تشکیل پرونده های منطقی
8. تهیه و تنظیم لیست منابع فلسفی تشکیل پرونده های فلسفی
9. تهیه و تنظیم لیست منابع کلامی تشکیل پرونده های کلامی( تشکیل اولیه)
10. ارزیابی120 پرونده ی منطقی
11. ازریابی150پرونده ی فلسفی
     

عناوین پرونده های تشکیل شده در فلسفه :

1  ابزار شناخت
2  ابصار- صوره المرئاتیه
3  اتحاد
4  اتحاد عاقل ومعقول
5  اتصال-امتداد
6  اتفاق-عله الغایه–غایه- جزاف-غایه الغایات
7  اثبات واجب-واجب الوجود
8  اجزاء عقلیه
9  احساس _محسوس _کیفیات محسوسه-کیفیات الاربع
10  آخرة (خاص)- معاد ومعاد جسمانی
11  آخرة (عام)
12  ادراك
13  ادراك خیالی
14  اراده ( صفت خدا)
15  اراده (کیف نفسانی)-شوق -عشق
16  ارزش  شناخت
17  ازلی-حدوث- حدوث اسمی –حدوث تجددی –حدوث ذاتی
18  استعداد- امکان استعدادی
19  استلزام
20  اسماء الحسنی- الاول ( اسماء الله)
21  اشتداد -حرکت جوهری
22  اصالة الوجود
23  اضافه
24  اضافه اشراقیه
25  اعاده معدوم
26  اعتبارات الوجود
27  اعتبارات ماهیت
28  اعتباریات-انتزاعیات-امر انتزاعی تابع منشاء انتزاع است.
29  اعراف
30  اعضاء- بدن - قلب
31  اعیان ثابته
32  افعال نفس
33  افعال واحب
34  امتناع  بالقیاس
35  امتناع ( ذاتی)-ممتنع-استحاله
36  امتناع بالغیر
37  امكان (اخص؛ ذاتی ؛ماهوی)- ممکن- ممکن الوجود
38  امكان استقبالی
39  امكان بالغیر
40  امكان بالقیاس
41  امكان عام
42  امكان فقری
43  امكان وقوعی
44  امور عامه
45  آن
46  ان یفعل- ان ینفعل
47  انقلاب ماهیت
48  انواع تعقل
49  اهل الآخرة
50  الاهیات بالمعنی الاعم
51  اولویت
52  اولی (بدیهی)
53  اولی الاوائل
54  اولیات
55  ایجاب و سلب- تناقض
56  این- خلا ء و مکان
57  بداء
58  بداهة الوجود
59  بدیهی
60  برزخ (عالم برزخ)
61  برهان اسد واخصر
62  برهان امكان ووجوب
63  برهان بسیط الحقیقه- بسیط الحقیقه کل الاشیاء-بسیط الحقیقه - قاعده بسیط الحقیقه
64  برهان ترتب
65  برهان تضایف
66  برهان تطبیق
67  برهان تمانع
68  برهان تناسب
69  برهان حدوث
70  برهان حركة
71  برهان حیثیات
72  برهان سلمی (ترسی)- برهان تناهی ابعاد
73  برهان صدیقین
74  برهان قوه و فعل
75  برهان مسامته
76  برهان موازاة
77  برهان هوئیة
78  برهان وجودی
79  برهان وسط وطرف
80  برهان وصل وفصل
81  بساطة الوجود
82  بسیط (مقابل مرکب)
83  بصیر( اسماء الهی)
84  بعث- حشر؛ حشر نفوس؛ نفخه
85  بعد
86  تام
87  تجرید
88  تجسم اعمال
89  تجلی
90  تخالف
91  تخصص الوجود- تعین- تمیز و تشخص
92  تخلخل-تکاثف
93  تخیل- خیال
94  ترجیح بلا مرجح
95  ترکیب
96  تسلسل
97  تشکیک- تشکیک ماهیت- تشکیک وجود
98  تصوروتصدیق
99  تضاد
100  تضایف
101  تعقل- عقل(قوه تعقل)
102  تغیر
103  تقابل
104  تقدم وتاخر- تقدم وتاخر بالذات- تقدم وتاخر بالزمان- معیت
105  تناسخ
106  تنزیه
107  توحید- توحید افعال- توحید الصفات- توحید ذاتی
108  توهم-وهم- واهمه
109  ثابت و متغیر- ربط حادث باقدیم
110  ثبوت (معتزله)
111  جده
112  جسم- جزء لا یتجزی
113  جزاء-ثواب
114  جسم تعلیمی- سطح و خط-کم متصل -نقطه
115  جسم سماوی
116  جسم طبیعی (غیرصناعی)
117  جسم مثالی
118  جعل
119  جماد
120  جنة
121  جنس
122  جهل- علم
123  جهنم
124  جوهر- عرض
125  حافظه- متصرفه
126  حدس
127  حدوث العالم
128  حدوث دهری- دهر
129  حرارة غریزیه
130  حرکت- حرکة العامة و حرکة فی الحرکة
131  حرکة الارادیه
132  حرکة الطبیعیه
133  حرکة العرضیه
134  حرکة الفلک
135  حرکة الکمیه
136  حركت قطعیه
137  حس مشترک
138  حكمة- حكمة العملیه
139  حکمت (صفت واجب)
140  حكمة المتعالیه
141  حلول
142  حمل
143  حمل اولی وشایع
144  حمل بتی و غیر بتی
145  حمل حقیقه ورقیقه
146  حمل مواطات واشتقاق
147  حواس الظاهره
148  حیاة -  موت
149  حیاة (صفت واجب)
150  حیثیت تعلیلیه
151  خاصه
152  خُلق
153  خلود
154  خیر و شر
155  دائره
156  دور
157  ذاتی- عرضی و عرض ذاتی
158  ذهن  (مقابل الخارج)
159  رؤیا
160  رحمة (صفت واجب)
161  روح البخاری
162  روح(عقل فعال؛ نفس انسانی؛ نفس ناطقه)
163  زمان
164  زیادة الوجودعلی الماهیة
165  سرعت
166  سعادت- شقاوت
167  شفاعت
168  شک - یقین
169  شیئیة
170  صادر اول
171  صراط-اعراف- کتاب الاعمال و میزان و مواقف اشهاد و مواقف قیامت
172  صفات سلبیه
173  صفات فعلیه
174  صفات واجب
175  صوت
176  صورة
177  صورة الاخرویه
178  صورة جسمیه
179  صورة طبیعیه
180  صورة نوعیه
181  طبیعة
182  عالم
183  عالم الالهیه
184  عالم الذر
185  عالم ماده
186  عالم مثال
187  عدالت
188  عدم
189  عدم و ملکه
190  عذاب الآخره
191  عرش
192  عقد الوضع
193  عقل (جوهر مجرد تام)
194  عقل عملی- عقل نظری
195  عقل فعال
196  عقل کل
197  علت
198  علة التامه- علة الجسمانیه
199  علت معده
200  علم
201  علم (صفت واجب)
202  علم النفس( نفس شناسی)
203  علم حصولی
204  علم حضوری
205  علم ماقبل الكثرة
206  علیة
207  عناصر اربعه- عنصر
208  عنایة
209  عنصر الاول
210  غیب
211  غیر المتناهی
212  فاعل
213  فاعل بالتجلی- بالرضا؛ بالعنایه؛ بالقصد؛ طبیعی؛ علمی
214  فرد
215  فصل
216  فطرة
217  فطریات
218  فعل
219  فكر(نظر)
220  فلسفه
221  فلك
222  فیض اقدس
223  قاعده امكان اشرف
224  قاعده فرعیه
225  قبر
226  قبول (قابل)
227  قدرة (صفت واجب)
228  قدرة (کیف نفس)
229  قسمة
230  قضاء
231  قضیه
232  قوة الطبیعیه (لاانفعال؛ صورت نوعیه)
233  قوة الطبیعیه (ماسکه؛ دافعه و...)
234  قوس النزول
235  قوه
236  قوی المحرکه
237  قوی النباتیه-نفس النباتیه
238  قوی النفس-قوی الطبیعیه
239  قیامه (عام)
240  قیوم
241  کثرة – واحد-وحدت –وحدت بالعموم-وحدت حقه- وحدت حقیقیه- وحدت عددیه- وحدت غیر حقیقیه-وحدت مطلقه
242  کلام (صفت واجب)
243  کلی
244  كم
245  كم منفصل
246  كمال
247  كون وفساد
248  كیف- باکیف استعدادی وعارض للعدد- كیفیات مختص به كمیات منفصل
249  كیف استعدادی
250  كیفیات مختص به كم متصل قار
251  لذت
252  الله
253  لوح محفوظ
254  لون
255  ماده- محل- موضوع
256  مادی
257  ماهیت (بمعنی اخص)- ماهیت و ماهیت بمعنی اعم
258  مبدء الحرکه
259  مبدء اول
260  مبدع (بالمعنی الاعم) (بالمعنی الاول)
261  متواترات
262  متی
263  مثال (عالم مثال)
264  مثل افلاطونیة
(عقول عرضیه)
265  مجربات
266  مجرد
267  محددالجهات
268  محرک
269  مراتب الوجود
270  مراتب عقل
271  مزاج
272  مسافت
273  مشاهدات
274  مصداق-  مفهوم
275  معقولات ثانیه
276  معلول
277  معلوم بالذات
278  مقولات
279  مکتب تفکیک
280  ملکوت
281  مناط الحاجه
282  مواد ثلاث
283  موالید ثلاث
284  میل
285  نبوت
286  نظام احسن
287  نفس
288  نفس الامر
289  نفس الانسانیه-نفس ناطقه
290  نفس الاهیه
291  نفس الحیوانیه
292  نفس الفلکیه
293  نفس الکل
294  نفس المطمئنه
295  نور( عرض)
296  نوع
297  هلیه بسیطه و مركبه
298  هور قلیا
299  هوهوئیة
300  هیولی
301  واسطة فی العروض
302  وجدان
303  وجدانیات
304  وجوب (ذاتی)
305  وجوب (شدة الوجود)
306  وجوب بالغیر
307  وجوب بالقیاس
308  وجود (حقیقت وجود) - وجود  رابط-وجود مستقل
309  وجود امکانی
310  وجود ذهنی
311  وجود مثالی
312  وجود مقید- وجود منبسط
313  وحدت شخصیه- وحدت وجود
314  وحی
315  وضع

لازم به توضیح است که برخی از پرونده‌های فوق با یک‌ دیگر ادغام گشته و تعداد کل پرونده‌های فلسفه هم‌اکنون 284 پرونده می‌باشد.